Ngày 19-9, kết quả kiểm phiếu sơ bộ cho thấy đa phần cử tri Scotland nói không với việc nước này tách khỏi vương quốc Anh để trở thành quốc gia độc lập.

 

Theo Reuters, tính toán sơ bộ cho thấy khoảng 54,28% cử tri Scotland nói không với việc tách khỏi vương quốc Anh, trong khi lực lượng ủng hộ độc lập chỉ có 46% số phiếu. Hiện tại hơn 60% số phiếu đã được kiểm xong.

 

Tổng cộng 26 trên 32 khu vực ở Scotland đã công bố kết quả trưng cầu dân ý. Phe ủng hộ độc lập chỉ chiến thắng ở vỏn vẹn hai khu vực. Trên đài BBC, chính trị gia Nicola Sturgeon thuộc Đảng Dân tộc Scotland (SNP) thừa nhận phong trào độc lập đã thất bại.

 

“Giống như hàng nghìn người trên cả nước tôi đã đặt cả trái tim và tâm hồn vào chiến dịch này và sự thất vọng là vô cùng to lớn” - bà Sturgeon tuyên bố. Các chính trị gia ủng hộ việc ở lại với vương quốc Anh cho rằng đây là “tin vô cùng tốt lành với Scotland và vương quốc Anh”.

 

Ước tính có tới 90% trong số 4,3 triệu cử tri Scotland đã đi bỏ phiếu quyết định tương lai đất nước, một con số kỷ lục. Dù phe đòi độc lpaaj đã thất bại, bà Sturgeon khẳng định Scotland đã thay đổi vĩnh viễn. “Chúng tôi sẽ hợp tác với bất kỳ ai để đảm bảo Scotland có thêm nhiều quyền tự trị” - bà Sturgeon nhấn mạnh.

 

Trước đó chính phủ Anh đã cam kết sẽ trao thêm quyền tự trị về thuế và tài chính cho Scotland nếu người dân nước này lựa chọn tiếp tục cuộc “hôn nhân” kéo dài 307 năm với vương quốc Anh.

---------------------------

Một người đàn ông Mỹ đã tự sát sau khi bắn chết con gái mình và 6 đứa cháu trong một vụ xả súng ở bang Florida, Mỹ vào ngày 18.9, cảnh sát cho biết.

 

Người đàn ông xả súng được nhận diện là Don Charles Spirit (51 tuổi) tự sát sau khi xả súng tại nhà ở thị trấn nhỏ Bell, bang Florida, AFP dẫn lời cảnh sát trưởng hạt Gilchrist, ông Robert Schultz.

 

Theo trang tin USA Today (Mỹ), ông Spirit trước đó đã gọi đến đường dây nóng 911, báo với cảnh sát rằng ông ta "sẽ làm một việc gây hại cho bản thân ông và người khác".

 

Khi cảnh sát đến nhà ông Spirit vào lúc 16 giờ chiều 18.9 (giờ địa phương), họ phát hiện 6 đứa cháu của ông Spirit, tuổi từ 3 tháng cho đến 10 tuổi, cùng con gái của ông Spirit đã tử vong, còn ông Spirit cũng tự sát, theo ông Schultz.

 

Nữ phát ngôn viên Samantha Andrews của lực lượng cảnh sát bang Florida xác nhận đây là một vụ giết người tự sát và cảnh sát đang điều tra nguyên nhân vụ việc.

---------------------------

Tờ Yomiuri Shimbun tối 17.9 dẫn thống kê từ JCG chỉ ra số tàu cá Trung Quốc xâm nhập vùng biển nói trên vào năm 2011 là 8, đến năm 2012, con số này tăng lên 39, và đến năm 2013 là 88. Tính từ đầu năm 2014 tới nay, con số đó tăng vọt lên 207.

 

Trong khi đó, số tàu công vụ Trung Quốc xuất hiện gần Senkaku/Điếu Ngư lại có xu hướng giảm. Cụ thể, số lần tàu công vụ Trung Quốc xâm nhập vùng biển này bị JCG phát hiện trong một năm, kể từ khi Nhật quốc hữu hóa 3 hòn đảo thuộc quần đảo tranh chấp (9.2012), là 216 lần, nhưng con số này giảm xuống còn 101 trong năm tiếp theo.

 

Từ những diễn biến trên, giới chức Nhật suy đoán rằng Trung Quốc đang tăng cường hoạt động đánh bắt “phi pháp” để củng cố tuyên bố chủ quyền đối với Senkaku/Điếu Ngư, theo Yomiuri Shimbun.

 

Còn một số chuyên gia thì cho rằng Trung Quốc cần rút tàu công vụ xuống biển Đông, nơi nước này ngày càng có nhiều hoạt động gây quan ngại cho các nước láng giềng.

 

Trong khi đó, một số quan chức JCG lại cho rằng lý do số tàu cá Trung Quốc hoạt động gần Senkaku/Điếu Ngư tăng nhanh không liên quan đến chiến lược củng cố tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh. Họ lý giải rằng do dòng chảy thay đổi vào mùa hè, nguồn thủy sản đổ về gần Senkaku/Điếu Ngư nên thu hút tàu cá Trung Quốc đến đánh bắt.

 

Tuy nhiên, Yomiuri Shimbun nhận định rằng vẫn có gì đó không bình thường khi lượng tàu cá Trung Quốc tăng cao bất ngờ ở vùng biển mà Tokyo tuyên bố chủ quyền, có bán kính 22 km từ Senkaku/Điếu Ngư.

 

Để ứng phó tình trạng này, JCG sẽ tăng lượng tàu tuần tra cao tốc. Từ đầu năm tài khóa 2012 - 2013, JCG đã phát triển một hệ thống tuần tra dành riêng cho Senkaku/Điếu Ngư, với 12 tàu tuần tra. Ngoài ra, JCG muốn dành 12 tỉ yen (110 triệu USD) trong ngân sách đề xuất cho năm tài khóa 2015 - 2016 để đóng 6 tàu tuần tra và sắm nhiều thiết bị khác.

 

Một quan chức JCG còn khuyến cáo cần ứng phó cả tàu cá lẫn tàu công vụ của Trung Quốc ở Senkaku/Điếu Ngư vì có tin Bắc Kinh sẽ tăng cường tàu công vụ tới khu vực trong tương lai.

---------------------------

Reuters đưa tin ngày 18-9, người phát ngôn quân đội Ukraine khăng khăng cho rằng theo tin tình báo quân sự Ukraine, Nga đã tập trung 4.000 quân với đầy đủ thiết bị quân sự gần biên giới Ukraine giáp Crimea dài gần 100 km.

 

 

Quân đội Ukraine đưa ra tuyên bố nêu trên hai ngày sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu thông báo Nga sẽ bố trí lại quân đội ở Crimea. Ông cũng nhấn mạnh đến tình hình khủng hoảng ở miền Đông Ukraine và sự kiện quân đội nước ngoài tập trung gần biên giới Nga. Tuyên bố này nhằm ám chỉ quân đội 15 nước thành viên NATO tham gia tập trận ở miền Tây Ukraine, trong đó có quân đội Mỹ). Đến nay NATO vẫn khăng khăng cho rằng Nga tập trung khoảng 1.000 quân ở miền Đông Ukraine và 20.000 quân giáp biên giới Ukraine.

 

Trong khi đó, hãng tin RIA Novosti (Nga) dẫn lời người đại diện Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu ở Ukraine thông báo từ nay đến cuối tháng 11, Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu sẽ tăng gấp đôi số lượng quan sát viên ở Ukraine, nâng số quan sát viên ở Ukraine lên đến 500 người.

---------------------------

Đại sứ Trung Quốc tại Iceland, ông Mã Tập Thắng và vợ đã bị giới chức Bắc Kinh bắt giữ vào đầu tháng 2-2014 vì tình nghi cung cấp bí mật an ninh quốc gia cho Nhật Bản.

 Đó là tiết lộ của trang tin tức tiếng Hoa MingJing News tại Mỹ hôm 17-9 nhưng thông tin này không được Chính phủ Trung Quốc xác nhận.

 

Thời báo Hoàn Cầu hôm 18-9 đã kêu gọi Bắc Kinh làm rõ tin đồn về ông Mã. Theo tờ báo, điều này là cần thiết để “nâng cao nhận thức của người dân về nguy cơ gián điệp”.

 

Báo The Guardian (Anh) cho biết ông Mã đã rời Iceland vào tháng 1-2014 nhưng không trở lại nước này vào tháng 3 như dự kiến. Đến tháng 5, một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Iceland cho biết họ được thông báo ông Mã sẽ không trở lại Iceland “vì những lý do cá nhân”.

 

Ông Mã, 57 tuổi, đảm nhận vị trí Đại sứ Trung Quốc tại Iceland từ tháng 12-2012 và hiện vẫn chưa có ai thay thế ông. Trước đó, ông từng giữ chức thư ký Đại sứ quán Trung Quốc tại Nhật Bản từ năm 1991 đến 1995 rồi tiếp tục làm tham tán công sứ tại Tokyo từ năm 2004-2008, theo trang MingJing News.

 

Thông tin nêu trên được đưa ra vào thời điểm quan hệ Trung - Nhật đang căng thẳng vì vấn đề chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Tokyo hiện chưa có phản ứng gì về cáo buộc liên quan đến ông Mã. 

---------------------------

Nga đang có kế hoạch tăng chi tiêu quân sự lên 78 tỷ USD trong năm tới, tức tăng hơn 20% so với năm nay, bất chấp lệnh trừng phạt kinh tế của phương Tây. 

 

Theo RIA Novosti, báo Vedomosti dẫn dự thảo ngân sách liên bang giai đoạn 2015 - 2017 cho biết khoản phân bổ dành cho ngân sách quốc phòng dự kiến tăng 21,2% vào năm tới, đạt 78 tỷ USD. 

 

Cũng theo dự thảo ngân sách, 6,5 tỷ USD sẽ được chi cho việc phát triển vũ khí trong năm 2015.

 

Ngành công nghiệp quốc phòng Nga vừa trở thành mục tiêu của các lệnh trừng phạt phương Tây mới áp đặt đầu tháng này. Liên minh châu Âu (EU) đã cấm ba công ty quốc phòng lớn của Nga vay vốn tại các thị trường châu Âu. Lệnh cấm cũng ngăn việc châu Âu bán các thiết bị lưỡng dụng cho 9 công ty quốc phòng Nga, trong đó có nhà sản xuất súng trường Kalashnikov. 

 

Mỹ cũng phong tỏa tài sản một số công ty quốc phòng Nga, như Almaz-Antey. Đáp lại, Nga cảnh báo sẽ có những biện pháp thích hợp để bảo vệ quyền lợi nước này. 

---------------------------

Đến Ấn Độ lần này, ông Tập Cận Bình mang theo các khoản đầu tư trị giá hàng tỉ USD trong các lĩnh vực đường sắt, khu công nghiệp và năng lượng.

 

Sau cái bắt tay nồng ấm với Thủ tướng Nhật Shinzo Abe cùng hàng loạt dự án trị giá hàng tỉ USD, thủ tướng Ấn Độ tiếp tục đón người láng giềng Trung Quốc với mong muốn tìm kiếm mối quan hệ thương mại thúc đẩy tăng trưởng.

 

Tờ The Hindu cho biết chủ tịch Trung Quốc được chào đón tại thành phố Ahmedabad (bang Gujarat) với các băngrôn viết bằng ba thứ tiếng Trung, Gujarati, Anh.

 

Tại đây, ông Tập Cận Bình sẽ đến thăm nơi ở của Gandhi và tham dự tiệc sinh nhật thứ 64 của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi trong một căn lều sang trọng bên bờ sông.

 

Đến Ấn Độ lần này, ông Tập Cận Bình mang theo các khoản đầu tư trị giá hàng tỉ USD trong các lĩnh vực đường sắt, khu công nghiệp và năng lượng.

 

Cạnh tranh với Nhật

 

Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Mumbai Lưu Hữu Pháp tiết lộ với tờ Times Of India rằng ông Tập sẽ đem đến Ấn Độ khoản đầu tư trị giá 100 tỉ USD - gấp ba lần con số Nhật Bản đưa ra hồi đầu tháng 9.

 

“Có thể thấy được mục đích chuyến thăm Ấn Độ của ông Tập Cận Bình qua đoàn tùy tùng đông đảo, bao gồm nhiều bộ trưởng cấp cao, chủ tịch các ngân hàng và tập đoàn thương mại hàng đầu” - AFP dẫn lời ông Singhal, chuyên gia của tổ chức tư vấn chính sách đối ngoại Gateway House ở New Delhi.

 

Trung Quốc khẳng định sẵn lòng hỗ trợ Ấn Độ trong ngành công nghiệp chế tạo và xây dựng cơ sở hạ tầng. Trung Quốc hoan nghênh các doanh nghiệp Ấn Độ đến Trung Quốc đầu tư trong các lĩnh vực mà Ấn Độ có thế mạnh như công nghệ thông tin, dược phẩm...

 

“Sự kết hợp giữa “công trường thế giới” và “cường quốc dịch vụ hỗ trợ văn phòng thế giới” sẽ tạo thành nơi có sức cạnh tranh lớn nhất và thị trường tiêu thụ hấp dẫn nhất” - ông Tập khẳng định với truyền thông Ấn Độ.

 

Hai bên cho biết sẽ tập trung vào các dự án hợp tác năng lượng hạt nhân và đầu tư vào việc cải tổ hệ thống đường sắt xuống cấp tại Ấn Độ cùng với dự án khu công nghiệp do Trung Quốc đầu tư.

 

Theo Tân Hoa xã, Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Ấn Độ, kim ngạch thương mại hai chiều Trung - Ấn đạt khoảng 70 tỉ USD hằng năm.

 

Tuy nhiên, số liệu từ nhà chức trách Ấn Độ cho thấy thâm hụt thương mại với Trung Quốc đã tăng từ 1 tỉ USD năm 2001-2002 lên đến hơn 40 tỉ USD trong những năm gần đây.

 

Chuyến đi lần này của ông Tập còn nhằm mục đích xoa dịu New Delhi về con số thâm hụt thương mại khổng lồ này.

 

Dang tay nhưng vẫn dè chừng

 

Mặc cho các tuyên bố cứng rắn trước đó, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cũng thể hiện mong muốn xây dựng mối quan hệ khăng khít hơn với Bắc Kinh sau khi nắm chính quyền vào tháng 5-2014.

 

Trong cuộc gặp với ông Tập Cận Bình tại Brazil hồi tháng 7, Thủ tướng Modi đã kêu gọi Bắc Kinh đẩy mạnh đầu tư tại Ấn Độ.

 

Trên cương vị thủ hiến bang Gujarat, ông Modi từng năm lần đến thăm Trung Quốc, nhiều hơn đến bất kỳ quốc gia nào khác. Ông cũng đánh giá cao sự tăng trưởng của nền kinh tế thứ hai thế giới.

 

Theo BBC, Thủ tướng Modi, người được gọi là “Nixon của Ấn Độ”, cũng được giới chuyên gia nhận định đang tìm mọi cách tăng cường mối quan hệ với Nhật Bản nhằm gây áp lực cho Trung Quốc.

 

Bản thân Trung Quốc cũng muốn thắt chặt mối quan hệ với láng giềng miền tây trong thời điểm căng thẳng tranh chấp trên biển với Nhật và các nước Đông Nam Á đang tăng cao.

 

Tuy nhiên, cần thấy rằng Ấn Độ là điểm dừng chân thứ ba trong chuyến thăm Nam Á (Maldives, Sri Lanka và Ấn Độ) của Chủ tịch Tập Cận Bình.

 

Trước khi đến Ấn Độ, ông Tập đã ký hàng loạt hợp đồng đầu tư, trong đó có dự án cảng trị giá 1,5 tỉ USD với Sri Lanka, tạo một chỗ đứng vững chãi cho Bắc Kinh ở Ấn Độ Dương.

 

Chính điều này khiến giới quan sát tại New Delhi lo ngại Trung Quốc chủ tâm hiện diện thường xuyên tại khu vực Nam Á nhằm tạo thành một “chuỗi ngọc trai” bao quanh Ấn Độ - đối thủ lâu đời của Bắc Kinh.

 

Vì vậy trước khi ông Tập đến Ấn Độ, Thủ tướng Modi đã phát đi một tín hiệu rõ ràng: New Delhi xem Trung Quốc như một đối thủ và chính quyền Modi sẽ theo đuổi một chính sách ngoại giao cứng rắn hơn Đảng Quốc đại.